DSG Assen

ODE aan RONALD SOELIMAN

Vrijdag 4 maart 2022

Kunstenaars zíjn leugenaars. Zij scheppen illusies. Zij doen dit niet met 26 lettertekens, maar met materie. Die materie, dames en heren is bij Ronald Soeliman onmiskenbaar verf (en natuurlijk klei voor Marieke en Helma).

Als je de expositieruimte overziet lijkt het wel alsof we met een landschapsschilder te maken hebben. Dat is niet helemaal waar –hij schilderde allerlei onderwerpen- maar inderdaad is Ronald bij voorkeur bezig en plein air, buiten dus. Met een doek op zijn glimmende kale kop tegen de zon, met voeten en ezel in een rivier of met een skipak aan in de sneeuw. Soms maakt hij in het atelier een landschap. Op zijn site staat een filmpje waarin de kunstenaar onder luide muziek zijn paletmessen gebruikt om de verf van zijn palet over te brengen naar het doek op de ezel. Het is er blijkbaar koud ........

......... demo

Iedere dag loop ik langs het schilderijtje ‘duinwandeling’ van Ronald Soeliman, dat bij ons in de woonkamer hangt.

Het kleine schilderij (40 x 40 cm) toont een duinopgang met zand, duinpan met begroeiing en rechts van het midden een lichte plek die de beschouwer het schilderij inlokt. Het pad loopt naar boven tussen de schaduwzijde en de lichtzijde van de opgang. Het is een spel van tinten grijs die meer of minder naar paars neigen maar ook een vleugje roder of blauwer zijn. Afhankelijk van de hoeveelheid licht in de kamer kun je de tinten wel of niet van elkaar onderscheiden. Afhankelijk van het licht dat op één dag nogal vaak verandert, wijzigt ook de werking van het schilderij. Door zijn kleurschakeringen die subtiel naast elkaar zijn aangebracht, kan het schilderij een hardere of zachtere uitstraling krijgen. Het gaat om minimale verschillen in licht/donker, warm/koud, zuiver of onverzadigd, over nuance en tonaliteit.

Het paneeltje is zoals in de latere schilderijen met paletmes geschilderd en van dichtbij zie ik een potporrie van toetsen, een orkestratie van richtingen, groottes, kleuren en tinten die met elkaar een beweeglijk spel spelen.

Ronald Soeliman leerde ik kennen op een expositie bij Galerie Mebius in 2006.

Toen we later bevriend raakten, gaf hij meermaals aan zich in mijn toenmalige openingspraatje helemaal te herkennen. Ik was onder de indruk van het lef waarmee zijn landschappen geschilderd waren en nu complimenteerde hij mij met een -naar zijn zeggen- rake typering van zijn werk. Ik moest hier aan denken toen Janneke mij vroeg of ik een stukje van deze opening op mij wilde nemen. René Jansen zou hier eigenlijk hebben moeten staan en hij zou ook de meest passende keuze zijn geweest. Niet alleen waren zij goede (schilders-) vrienden, zij waren aan elkaar gewaagd en hebben elkaar in hun onderwerpskeuze beïnvloed. Zonder Ronald zou –denk ik even hardop- René niet ‘en plein air’ zijn gaan schilderen. Of zou hij het vliegtuig naar Madrid niet hebben genomen. In veel van René zijn blogs wordt over Ronald gerept.

Ik ben mijn archief ingedoken om te kijken wat ik toen –in 2006- gezegd heb:

Dat de schilderkunst voornamelijk op bedrog is gebaseerd kun je bij Ronald Soeliman goed zien. Het is gewoon verf. Ronald doet over dat bedrog niet kinderachtig. Hij komt er open voor uit. Mensen met kinderen kennen het probleem: “Hoe vaak moet ik het nou zeggen? Iets minder pindakaas, kan ook nog wel, hoor!” Bij Ronald is het nooit genoeg. Hij belegt zijn schilderijen rijkelijk. In wat ouder werk, dat nog met de kwast is geschilderd, valt het nog enigszins mee. Maar op het latere werk dat met het

paletmes is geschilderd, ligt de verf er duimendik bovenop. Het lijkt wel of hij met laarzen vol herfstbosbladeren heeft gewerkt. De sporen van het mes, of de mesjes, zijn duidelijk zichtbaar. Zij snijden door de verf, zij mengen de verf, zij brengen er reliëf in aan. Soms krast hij met een paletmes een spoor in de nog natte verf, bijvoorbeeld om fijne takjes te suggeren. Omdat hij overal niet zuinig is met zijn verf, is de kleurwerking erg intens en vraagt elke partij min of meer evenveel aandacht. We kunnen er niet omheen het is met verve geschilderd, geestdriftig.

Het is onmiskenbaar met vérf geschilderd; het materiaal verf dringt zich op en het is des te verrassender dat er landschappen ontstaan die toch uitermate illussionistisch zijn. Ons netvlies laat zich blijkbaar graag bedonderen.

Ronald Soeliman richt zich qua onderwerp in het landschap meer op de bodem, zeg maar de ruimte onder de horizon. De stoffering van het landschap boeit hem enorm. Planten en bloemen, gras en bomen, stammen en struiken, heide en bladeren, water en zand. Daarbij gaan horizontale elementen hand in hand met verticale.

En in Ronald’s landschappen is geen mens te bekennen. Of verkeersborden. In de selectie die hier gemaakt is, zien we hooguit één vaas met bloemen en één afgezaagde boomstam. De verf, ja de verf, die wijst erop dat de mens overdadig aanwezig is. Natuurlijk speelt licht ook bij hem een belangrijke rol. Maar het is alsof hij op geen enkele manier wil verhullen dat zelfs licht van verf gemaakt is.

Ga maar kijken, dwalen en genieten. En wellicht wat kopen?